Przewlekła choroba niedokrwienna serca to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia współczesnego społeczeństwa, dotykające miliony ludzi na całym świecie. Charakteryzuje się ona różnorodnymi formami niedokrwienia mięśnia sercowego, w tym najpowszechniejszą – chorobą wieńcową, której przyczyną jest często miażdżyca tętnic. Z powodu tej choroby, liczba pacjentów i zgonów związanych z chorobami układu krążenia wciąż rośnie, co stawia ją w czołówce najczęstszych przyczyn śmierci. Zrozumienie jej objawów, przyczyn oraz metod leczenia jest kluczowe dla skutecznej prewencji i rehabilitacji. W obliczu rosnącej epidemii chorób sercowo-naczyniowych, warto zgłębić temat przewlekłej choroby niedokrwiennej serca oraz jej wpływ na życie pacjentów.
Przewlekła choroba niedokrwienna serca – definicja i charakterystyka
Przewlekła choroba niedokrwienna serca to grupa schorzeń wynikających z niedostatecznego dopływu krwi do mięśnia sercowego, gdzie kluczową rolę odgrywa choroba wieńcowa. Długotrwałe niedokrwienie serca może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zawał.
Niestety, miażdżyca tętnic wieńcowych odpowiada za około 98% przypadków tej choroby, co czyni ją główną przyczyną zgonów sercowo-naczyniowych.
W przebiegu choroby, komórki mięśnia sercowego otrzymują niedostateczną ilość tlenu i substancji odżywczych, co objawia się dławicą piersiową – silnym bólem w klatce piersiowej.
Szczególnie narażone na rozwój przewlekłej choroby niedokrwiennej serca są osoby:
- palące tytoń,
- zmagające się z nadwagą,
- u których występuje podwyższony poziom cholesterolu.
W odróżnieniu od ostrej postaci, przewlekła choroba niedokrwienna serca rozwija się stopniowo, a niedotlenienie mięśnia sercowego zazwyczaj ujawnia się podczas wysiłku fizycznego lub w sytuacjach stresowych. Dlatego tak ważne jest regularne poddawanie się badaniom kontrolnym oraz prowadzenie zdrowego trybu życia.
Jakie są przyczyny i czynniki ryzyka przewlekłej choroby niedokrwiennej serca?
Przewlekła choroba niedokrwienna serca jest najczęściej konsekwencją miażdżycy, w której przebiegu dochodzi do zwężenia tętnic wieńcowych. To zwężenie ogranicza przepływ krwi, a tym samym dotlenienie mięśnia sercowego.
Istnieje szereg istotnych czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju tej choroby. Wśród nich wyróżnia się:
- nadciśnienie tętnicze, które uszkadza wewnętrzną wyściółkę tętnic,
- otyłość, zwłaszcza ta brzuszna, sprzyja powstawaniu stanów zapalnych i insulinooporności, co negatywnie wpływa na naczynia krwionośne,
- cukrzyca, która bezpośrednio przyczynia się do uszkodzeń w obrębie naczyń,
- nieprawidłowy poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, prowadzący do tworzenia się blaszek miażdżycowych, zwężających światło tętnic,
- palenie tytoniu, uszkadzające śródbłonek naczyń i przyspieszające proces miażdżycowy,
- siedzący tryb życia i niska aktywność fizyczna, sprzyjające otyłości i pogarszające profil lipidowy, co w efekcie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.
Szacuje się, że na całym świecie z chorobą niedokrwienną serca zmaga się ponad 126 milionów osób. W Polsce, w roku 2021, dotknęła ona 2 miliony osób, co stanowiło 5,5% całej populacji.
Jakie są objawy i diagnostyka przewlekłej choroby niedokrwiennej serca?
Przewlekła choroba niedokrwienna serca objawia się przede wszystkim poprzez dławicę piersiową, odczuwaną jako ból w klatce piersiowej, oraz duszność, która nasila się podczas aktywności fizycznej. Charakterystycznym objawem jest dławica piersiowa, w której pacjenci opisują ból zamostkowy jako pieczenie, dławienie lub uczucie gniecenia. Często promieniuje on do okolic ramion, żuchwy, a nawet szyi. Początkowo dolegliwości pojawiają się jedynie w trakcie wysiłku, jednak z biegiem czasu mogą wystąpić również w stanie spoczynku.
Rozpoznanie choroby wieńcowej wymaga pobytu w szpitalu, gdzie przeprowadza się szereg specjalistycznych badań.
Jakie konkretnie badania są wykonywane w celu postawienia diagnozy?
Podstawą diagnostyki są: EKG (elektrokardiogram), echokardiografia, koronarografia oraz scyntygrafia wysiłkowa.
- EKG rejestruje aktywność elektryczną serca, dostarczając cennych informacji o jego funkcjonowaniu,
- echokardiografia, czyli USG serca, umożliwia ocenę budowy i pracy tego narządu,
- koronarografia jest badaniem inwazyjnym, pozwalającym na bezpośredni wgląd w stan tętnic wieńcowych,
- scyntygrafia wysiłkowa służy ocenie przepływu krwi przez mięsień sercowy podczas obciążenia.
Jakie są metody leczenia i rehabilitacja przewlekłej choroby niedokrwiennej serca?
Celem terapii przewlekłej choroby niedokrwiennej serca jest zahamowanie jej postępu. W tym celu wykorzystuje się zarówno farmakoterapię, jak i rehabilitację kardiologiczną.
Leczenie farmakologiczne opiera się na stosowaniu leków, takich jak beta-blokery, statyny czy inhibitory konwertazy angiotensyny. Oprócz farmakoterapii, w leczeniu choroby wieńcowej stosuje się również angioplastykę. Rehabilitacja kardiologiczna znacząco wpływa na poprawę rokowań pacjentów, zwiększając ich perspektywy na dłuższe życie.
Dodatkowo, warto zauważyć, że w roku 2023 aż 88% osób cierpiących na przewlekłą chorobę niedokrwienną serca skorzystało ze świadczeń zdrowotnych.
Jak styl życia wpływa na przewlekłą chorobę niedokrwienną serca?
Przewlekła choroba niedokrwienna serca w dużej mierze zależy od naszego stylu życia, a zdrowy tryb życia stanowi tu fundament. Obejmuje on przede wszystkim zrównoważony sposób odżywiania oraz regularną aktywność fizyczną, co w konsekwencji może znacząco wpłynąć na poprawę ogólnego stanu zdrowia.
Osoby cierpiące na chorobę wieńcową powinny zadbać o to, by ich dieta obfitowała w produkty zbożowe, które są niezwykle ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Równie istotne jest dostosowanie aktywności fizycznej do indywidualnych możliwości i potrzeb, mając na uwadze, że nie każdy pacjent może sobie pozwolić na intensywne ćwiczenia.
W procesie leczenia choroby niedokrwiennej serca kluczową rolę odgrywa zmiana dotychczasowych nawyków. Skuteczna terapia to bowiem nie tylko farmakologia, ale przede wszystkim świadome kształtowanie codziennego życia.
Jakie są powikłania przewlekłej choroby niedokrwiennej serca?
Przewlekła choroba niedokrwienna serca stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, mogąc skutkować zawałem lub niewydolnością serca. Szczególnie narażone są kobiety po 65. roku życia, dla których choroba wieńcowa jest główną przyczyną śmiertelności.
W 2016 roku w Europie schorzenie to odpowiadało za niemal połowę zgonów związanych z chorobami serca, co pokazuje skalę problemu. Rokowania w przewlekłej chorobie niedokrwiennej serca są uzależnione od stopnia jej zaawansowania – im bardziej jest rozwinięta, tym mniej optymistyczne perspektywy. Z tego powodu kluczowe znaczenie ma profilaktyka oraz szybkie podjęcie leczenia.
Najnowsze komentarze